مطالعه تاثیر سطوح مختلف کنسانتره کود مرغ بر صفات رویشی و شاخص های فتوسنتزی زعفران (Crocus sativus L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیت علمی گروه علوم باغبانی دانشگاه بیرجند

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته علوم باغبانی، گرایش فیزیولوژی گیاهان دارویی، ادویه‏ ای و عطری. دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

چکیده

به منظور بررسی اثر کنسانتره کود مرغی بر خصوصیات رویشی و زایشی گیاه دارویی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در سال زراعی 1394-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار آزمایشی شامل: 0، 5، 10 و 15 تن در هکتار کنسانتره کود مرغی بود. نتایج تجزیه واریانس حاکی از تاثیر معنی دار تیمار کنسانتره کود مرغ بر عملکرد گل تر، وزن خشک کلاله، و وزن بنه‌ها به همراه فلس بود. بر اساس نتایج آزمایش بیشترین عملکرد گل تر و وزن خشک کلاله از تیمار 5 تن در هکتار کنسانتره کود مرغ و کمترین آن‌ها در تیمار شاهد مشاهده گردید. همچنین نتایج، نشان دهنده تاثیر معنی‏دار کنسانتره کود مرغ بر اجزا برگ (طول، وزن خشک و تعداد) و رنگیزه‏های آن بود، به طوری که بیشترین طول و وزن خشک برگ، کلروفیلa و b در تیمار 15 تن در هکتار کنسانتره کود مرغ به دست آمد. اما، تفاوت آماری بین سطوح 5، 10 و 15 تن در هکتار کنسانتره کود مرغ یافت نشد و کمترین آنها در تیمار شاهد مشاهده شدند. بنابراین، نتایج این آزمایش نشان می‌دهد که کنسانتره کود مرغ (5 تن در هکتار) تاثیر بسزایی بر رشد رویشی و زایشی زعفران در شرایط مزرعه دارد.

کلیدواژه‌ها


احمدیان زاده، ر.، نجفی، ن.، اصغرزاد، ن.، و استان، س.، 1392. تأثیر کودهای آلی و نیتروژن بر کارایی مصرف آب، عملکرد و ویژگیهای رشدی گندم (Triticum aestivum cv. Alvand). علوم آب و خاک، شماره 2، صص 194-177.
اکرمی­نژاد، ا.، صفاری، م.، و عبدالشاهی، ر.ا.، 1394. بررسی اثر کودهای آلی و شیمیایی بر عملکرد و اسانس دو توده بومی مرزه (Satureja hortensis L.) تحت شرایط نرمال و تنش خشکی در منطقه کرمان. نشریه پژوهش‌های زراعی ایران، شماره 4، صص 686-675.
آشناور، م.، بهمنیار، م.ع.، و اکبرپور، و.، 1393. بررسی تأثیر منابع مختلف کودی بر شاخص‌های رشد و عملکرد گیاه دارویی سرخار گل (Echinacea purpurea L.). نشریه بوم شناسی کشاورزی، شماره 2، صص 274-266.
بهدانی، م.ع.، 1384. پهنه‌بندی اکولوژیکی و پایش نوسانات عملکرد زعفران در خراسان. پایان نامه دکتری، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد.
تیموری، ص.، بهدانی، م.ع.، قادری، م.ق.، و صادقی، ب،. 1392. ارزیابی اثر کودهای آلی و شیمیایی بر برخی خصوصیات مورفولوژیک و زراعی بنه زعفران (Crocus sativus L.) در تربت حیدریه. مجله پژوهش‌های زعفران، شماره 1، صص 47-36.
جهان، م.، امیری، م.ب.، اقحوانی شجری، م.، و تهامی، م.ک.، 1392. بررسی کمیت و کیفیت تولید کدو پوست کاغذی (Cucurbita pepo L.) تحت تأثیر کشت گیاهان پوششی زمستانه خلر (Lathyrus sativus) و شبدر ایرانی (Trifolium resopinatum)، تلقیح با ریزوباکتری های تحریک کننده رشد گیاه و کاربرد کودهای آلی. نشریه پژوهش‌های زراعی ایران، شماره 2، صص 356-337.
رسولی، ز.، ملکی فراهانی، س.، و بشارتی، ح.، 1392. واکنش برخی ویژگی‌های رویشی زعفران (.Crocus sativus L) به منابع کودی گوناگون. مجله پژوهش‌های خاک (علوم خاک و آب)، شماره 1، صص 45-35.
رضایی، م.، و برادران، ر.، 1392. بررسی تأثیر انواع کودهای آلی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula officinalis L.). فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، شماره 3، صص 650-635.
رضوانی مقدم، پ.، خرم دل، س.، امین غفوری، ا.، و شباهنگ، ج.، 1392. ارزیابی رشد و عملکرد زعفران (.Crocus sativus L) تحت تأثیر کمپوست بستر قارچ و تراکم بنه. مجله پژوهش‌های زعفران، شماره 1، صص 26-13.
شاهسون مارکده، م.، و چمنی، آ.، 1393. تأثیر غلظت و زمان‌های مختلف کاربرد اسید هیومیک بر ویژگی‌های کمی و کیفی گل بریده شب بو رقم Hanza. علوم و فنون کشت‌های گلخانه‌ای، شماره 19، صص 170-157.
شریفی عاشورآبادی، ع.، 1377. ارزیابی حاصلخیزی خاک دراگرواکوسیستم‌ها. پایان نامه دکتری کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی علوم تحقیقات ایران.
صدیقی، ی.، موین، س.، اسماعیلی، ر.، رحمانی، م.، و علی، ع.، 1387. اثرات زیستی عصاره کمپوست روی بروز پوسیدگی ریشه، رشد مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بامیه (Abelmoschus esculentus L.). نشریه علوم باغبانی، شماره 117، صص 14-9.
عثمانی رودی، ح. ر.، معصومی، ع.، حمیدی، ح.، و رضوی، س.ع.ر. 1393. اثر تاریخ اولین آبیاری و تیمارهای کود آلی بر عملکرد زعفران در شرایط آب و هوایی خواف. نشریه زراعت و فناوری زعفران، شماره 1، صص، 33-25.
عزیزی زهان، ع.ا.، کامگار حقیقی، ع.ا.، و سپاسخواه، ع. ر.، 1385. اثر روش و دور آبیاری بر تولید پداژه و گل‌دهی در زعفران (Crocus sativus L.). علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، شماره 1، صص 53-45.
علوی شهری، ج.، مهاجری، ح.، و فلکی، م.ع.، 1373. اثرات تراکم کاشت روی عملکرد زعفران. مجموعه مقالات دومین همایش کاشت زعفران و گیاهان دارویی. گناباد، 9-8 آبان، صص 20-13.
علی پور میاندهی، ز.، محمودی، س.، بهدانی، م.ع.، و سیاری، م.ح.، 1392. مطالعه تأثیر کودهای دامی، زیستی و شیمیایی و اندازه بنه بر عملکرد و اجزای عملکرد زعفران (Crocus sativus L.). نشریه پژوهش‌های زعفران، شماره 2، صص 84-73.
قلی نژاد، ر.، سیروس مهر، ع.ر.، و فاخری، ب.ع.، 1393. تأثیر تنش خشکی و کودهای آلی بر فعالیت برخی آنزیم‌های آنتی­اکسیدانی، رنگدانه های فتوسنتزی، پرولین و عملکرد گاوزبان (Borage officinalis). نشریه علوم باغبانی (علوم و صنایع کشاورزی)، شماره 3، صص 346- 338.
کافی، م. 1381. تولید و فرآوری زعفران. انتشارات زبان و ادب.
کافی، م.، راشد محصل، م.ح.، کوچکی، ع.، و ملافیلابی، ع.، 1381. زعفران، فناوری تولید و فرآوری. قطب علمی گیاهان زراعی ویژه. دانشگاه فردوسی مشهد.
کوچکی، ع.ر.، رضوانی مقدم، پ.، ملافیلابی، ع.ا.، و سیدی، س.م.، 1393. بررسی عملکرد گل و بنه‌ی زعفران (Crocus sativus L.) درسال اول پس از کشت در واکنش به تراکم کاشت و میزان کود دامی. نشریه بوم شناسی کشاورزی، شماره 4، صص 729-719.
محمد نژاد، آ.، نجفی، ن.ا.، و نیشابوری، م.ر.، 1394. تأثیر سه نوع کود آلی بر ویژگی‌های رشد و کارایی مصرف آب ذرت در سطوح مختلف فشردگی خاک. نشریه مدیریت خاک و تولید پایدار، شماره 2، صص 47-25.
یداللهی، پ.، اصغری پور، م.ر.، خیری، ن.ا.، قادری، ا.، 1393. اثر تنش خشکی و انواع کود آلی بر عملکرد روغن و ویژگی‌های بیوشیمیایی گلرنگ (Carthamus tinctorius L.). نشریه تولید گیاهان روغنی، شماره 2، صص 40-27.
 
Amiri, M.E. 2008. Impact of animal manures and chemical fertilizers on yield components of saffron (Crocus sativus L.). American-Eurasian Journal of Agriculture and Environmental Science 4: 274-279.
Amujoyegbe B. J., Opabode, J. T., and A. Olayinka. 2007. Effect of organic and inorganic fertilizer on yield and chlorophyll content of maize (Zea mays L.) and sorghum (Sorghum bicolour L.). African Journal of Biotechnology 16:1869-1873.
Anonymous, A. 1993. An introduction to flourescence measurements with the plant efficiency analyzer. Hansatech Instruments, Ltd., England.
Arisha, H.M., and A. Bradisi. 1998. Effect of mineral fertilizers and organic fertilizerss on growth, yield and quality of potato under sandy soil conditions. Zagazig Journal Agriculture Research 26: 391–405.
Arnon, A. N. 1967. Method of extraction of chlorophyll in the plants. Agronomy Journal 23:112-121.
Azeez, J. O., Van Averbeke, A. B., and A. O. M. Okorogbona. 2010. Differential responses in yield of pumpkin (Cucurbita maxima L.) and nightshade (Solanum retroflexum Dun.) to the application of three animal manures. Bioresource Technology 101: 2499–2505.
Badr, L.A.A., and W.A. Fekry. 1999. Effect of intercropping and doses of fertilization on growth and productivity of taro and cucumber plants. 1-vegetative growth and chemical constituents of foliage. Zagazig Journal of Agriculture Research 25: 1087–101.
Baker, N.R., and E. Rosenqvist. 2004. Applications of chlorophyll fluorescence can improve crop production strategies: an examination of future possibilities. Journal of Experimental Botany 55: 1607-1621.
Behzad, S., Razavi, M., and M. Mahajeri. 1992. The effect of various amounts of ammonium phosphate and urea on saffron production. International Symposium on Medicinal and Aromatic Plants. Acta Horticulturae 306: 337-339.
Chen, S., Zhang, X., Pei, D., and H. Sun. 2005. Effects of corn straw mulching on soil temperature and soil evaporation of winter wheat field. Transactions of the Chinese Society of Agricultural Engineering 21: 171-173.
Coelho, D.T., and R.F. Dale. 1980. An energy crop growth variable and temperature function for predicting corn growth and development: planting to silking. Agronomy Journal 72: 503-510.
Daneshvar Kakhki, M., and K. Farahmand Gelyan. 2012. Review of interactions betweene commerce, brand and packaging on value added of saffron. A structural equation modeling approach. African Journal of Business Managemen 26: 7924-7930.
Eghball, B., Ginting, D., and J.E. Gilley. 2004. Residual effects of manure and compost applications on corn production and soil properties. Agronomy Journal 96: 442-7.
Fernandez, R., Scull, R., Gonzales, J.L., Crespo, M., Sanchez, E., and C. Carballo.1993. Effect of fertilization on yield and quality of Chamomile (Matricaria reculita L.). Aspects of mineral nutrition of the crop. Memorias 11th Congreso Latinoamericano de la Ciencia del Suelo. 2ed Congresso cubcno de la Ciencia del Suelo. 3: 891-894.
Ghost, B.C., and R. Bhat. 1998. Environmental hazards of nitrogen loading in wetland rice fields. Environmental Pollution 102: 123– 126.
 
Jahan, M., and M. Jahani. 2007. The effects of chemical and organic fertilizers on saffron flowering. Acta Horticulturae 739: 81-86.
Jami-alahmadi, M., Behdani, M.A., and A. Akbarpour. 2009. Analysis of agronomic effective factors on yield of saffron agroecosystems in southern khorasan. 3nd International Symposium on Saffron. Krokos, Kozani, Greece, 20-23 May, 2009, p.14.
Javanmardi, J., and E. Ghorbani. 2012. Effects of chicken manure and vermicompost teas on herb yield, secondary metabolites and antioxidant activity of lemon basil (Ocimum × citriodorum Vis.). Advances Horticulture Science 26: 151-157.
Kaplan, M., and S. Orman. 2010. Effect of elemental sulfur and sulfur containing waste in a calcareous soil in turkey. Journal of Plant Nutrition and Soil Science 21: 1655-1665.
Khalid, A.Kh., Hendawy, S.F., and E. El-Gezawy. 2006. Ocimum basilicum L. Production under Organic Farming. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences 1: 25-32.
Kumar, R. 2009. Calibration and validation of regression model for non-destructive leaf area estimation of saffron (Crocus sativus L.). Scientia Horticulturae 122: 142-145.
Marschener, H. 1995. Mineral nutrition of higher plants. Academic Press, New York, p. 890.
Munshi, A. 1994. Effect of N and K on the floral yield and corm production in saffron under rain-fed condition. Indian Arecant Spices 18:24-44.
Murty, M.G., and J.K. Ladha. 1988. Influence of Azospirillum inoculation on the mineral uptake and growth of riceunder hydroponic conditions. Plant and Soil 108: 281–285.
Nehvi, F.A., Lone, A.A., Khan, M.A., and M.I. Maghdoomi. 2009. Comparative study on effect of nutrient management on growth and yield of saffron under temperate conditions of keshmir. Acta Horticulturae 850: 165–170.
Rezvani Moghaddam, P., Mohammad Abadi, A.A., Fallahi, J., and M. Aghhavani Shajari. 2010. Effects of chemical and organic fertilizers on number of corm and stigma yield of saffron (Crocus sativus L.). 59th International Congress and Annual Meeting of the Society for Medicinal Plant and Natural Product Research.
 Rezvani-Moghaddam, P., Mohammadabadi, A.A., and A. Sabori. 2007. Effect of different animal manure on flower yield and qualitative and quantitative characteristics of forage production of saffron (Crocus sativus L.) in Mashhad condition. Second International Symposium on Saffron Biology and Technology, April 2007.
 Samanhudi, A. Y., Bambang, P., and R. Muji. 2014. Effect of organic manure and arbuscular mycorrhizzal fungi on growth and yield of young ginger (Zingiber officinale rosc). IOSR Journal of Agriculture and Veterinary Science 5: 01-05.
Temperini, O., Rea, R., Temperini, A., Colla, G., and Y. Rouphael. 2009. Evaluation of saffron (Crocus sativus L.) production in Italy: Effects of the age of saffron fields and plant density. Food, Agriculture and Environment 7: 19-23.
Wilson, J.M., and J.A. Greaves. 1993. Development of and water stress in crop plants. In: Adaptation of Food Crops to Temperature and Water Stress, AVRDC, Shanhua, Taiwan. pp. 389-398
Xi, L., Qian, Z., Xu, G., Zheng, S., Sun, S., Wen, N., Sheng, L., Shi, Y., and Y. Zhang. 2007. Beneficial impact of crocetin, a carotenoid from saffron, on insulin sensitivity in fructose-fed rats. Journal of Nutritional Biochemistry 18: 64-72.
Zgallai, H., Steppe, K., and R. Lemeur. 2006. Effects of different levels of water stress on leaf water potential, stomatal resistance, protein and chlorophyll content and certain anti oxidative enzymes in Tomato plants. Journal of Integratio Plant Biology 6: 679-685.