اثر اسید سالیسیلیک، نانو اکسید روی و سدیم نیتروپروساید بر رنگدانه‌ها و میزان فلورسنس بنفشه معطر در شرایط تنش کم‌آبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت

2 گروه باغبانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

3 عضو هییت علمی گروه باغبانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

4 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

5 دانشیار گروه باغبانی، واحد رشت دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

چکیده

بنفشه معطر به‌عنوان یک گیاه زینتی-دارویی با داشتن مواد مؤثره مورد استفاده در صنایع داروسازی و تولید داروهای گیاهی، آینده نوید بخشی دارد. پژوهش حاضر به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور تنش کم‌آبی با سه سطح (55، 65 و 85 درصد ظرفیت زراعی (FC) خاک گلدان) و محلول‌پاشی‌ها شامل: اسید سالیسیلیک، نانو اکسید روی و سدیم نیتروپروساید در سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منایع طبیعی آذربایجان شرقی انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین غلظت کلروفیلa و کلروفیل کل در تیمار 1000 میلی‌گرم در لیتر نانو اکسید روی در تنش کم‌آبی 55 درصد FC به دست آمد. بیشترین غلظت کاروتنوئید برگ و کلروفیل b در تیمار200 میکرومولار در لیتر سدیم نیتروپروساید در تنش کم آبی 55 درصد FC با 7/29 و 26/26 درصد افزایش، به دست آمد. بیشترین فلورسنس حداکثر (32/5) و فلورسنس متغیر (27/4) در تیمار 1000 میلی‌گرم در لیتر نانو اکسید روی در تنش کم‌آبی 85 درصد FC حاصل شد. در کارایی کوانتومی فتوشیمیایی مؤثر فتوسیستم II، تیمار 300 میکرومولار در لیتر سدیم نیتروپروساید در تنش کم‌آبی 65 درصد FC باعث افزایش 6/1 برابری نسبت به کمترین مقدار شد. تیمار اسید سالیسیلیک نیز کارایی کوانتومی تنظیم‌شده فتوسیستم II و کارایی کوانتومی تنظیم‌نشده فتوسیستم II و خاموشی غیر فتوشیمیایی و کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II را افزایش داد. لذا پیشنهاد می‌شود تولیدکنندگان بنفشه معطر به مقاصد دارویی و زینتی در شرایط محدودیت منایع آبی از محلول‌پاشی نانو اکسید روی به دلیل تعدیل اثرات منفی تنش کم‌آبی استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها